Су ресурстарын тұрақты басқару үшін жасыл қаржыландыру

Main Article Content

Ақнұр Жакупова
Маулкен Аскарова
Али-Хан Медеу
Ұлмира Бауыржан

Аңдатпа

Өзгермелі климат пен экологиялық мәселелердің өсуі мәнмәтінінде су ресурстарын жасыл экономика негізінде басқару өзектілігі артуда. Қазақстан Президенті К.-Ж. Тоқаев Ұлттық деңгейде мемлекеттің су ресурстарын тиімді қолдану мен қорғау міндетін қойды. Бүкіл әлемде су ресурстарын тұрақты басқарудың тиімді стратегиялары, сонымен қатар технологиялық инновациялар су дефициті мәселесін жеңілдетуде шешуші орын алады.  Сонымен қатар, «жасыл» технологияларды қаржыландыруда маңызды болып табылады. Бұл мақалада Қазақстанның ағынды суларын тазарту мысалында «жасыл» қаржыландыру мен су ресурстарын тұрақты басқару нәтижелеріне корреляциялық талдау жасалынды. Нәтижелерді су ресерстарына, халық денсаулығына және қоршаған ортаға байланысты тәуекелдердің инфрақұрылымға әсерін төмендету стратегиясын әзірлеуде, сонымен қатар инвестицияның қоршаған ортаны қорғауға әсерін анықтауда қолдану мүмкіндігі бар. Сумен қамтамасыз ету шығындары, атап айтқанда жинау, қайта өңдеу және қалдықтарды жою, ластануды жою қызметтері әртүрлі экономикалық, экологиялық және әлеуметтік артықшылықтар бере отырып, оларды тұрақты дамудың маңызды аспектісіне айналдырады.

Article Details

Бөлім
Экономическая география
##submission.authorBiographies##

##submission.authorWithAffiliation##

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ География және табиғатты пайдалану факультетінің География, жерге орналастыру және кадастр кафедрасының докторанты, Алматы, Қазақстан. Электрондық пошта:jakupovaas@gmail.com

##submission.authorWithAffiliation##

География ғылымдарының докторы, Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ География және табиғатты пайдалану факультеті География, жерге орналастыру және кадастр кафедрасының доценті, Алматы, Қазақстан. e-mail:maulken@mail.ru

##submission.authorWithAffiliation##

Экономика ғылымдарының докторы, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ География және табиғатты пайдалану факультеті Рекреациялық география және туризм кафедрасының аға оқытушысы, Алматы, Қазақстан. Электрондық пошта: shania258@gmail.com

##submission.authorWithAffiliation##

MBA магистрі, «Нархоз университетінің экономикалық колледжі» мекемесінің оқытушысы, Алматы, Қазақстан. электрондық пошта:ulmi_96@mail.ru

##submission.citations##

Рамочная конвенция Организации Объединенных Наций об изменении климата [Электронный ресурс]: Принята 9 мая 1992 года; вступила в силу Указом Президента Республики Казахстан от 4 мая 1995 г. N 2260 // Официальный сайт ООН. – URL: https://www.un.org/ru/documents/decl_conv/conventions/climate_framework_conv.shtml (дата обращения: 20.03.2024).

Конвенция по охране и использованию трансграничных водотоков и международных озер [Электронный ресурс]: Принята 17 марта 1992 года; вступила в силу Законом Республики Казахстан от 23 октября 2000 года N 94-II // Официальный сайт ООН. – URL: https://www.un.org/ru/documents/decl_conv/conventions/watercourses_lakes.shtml (дата обращения: 20.03.2024).

Цели устойчивого развития: – Официальный сайт ООН [Электронный ресурс]. – 2015. – URL: https://www.un.org/sustainabledevelopment/ru/sustainable-development-goals/ (дата обращения: 20.03.2024).

Республика Казахстан. Указы. О Концепции по переходу Республики Казахстан к «зеленой экономике»: [утверждена Указом Президента Республики Казахстан от 30 мая 2013 года № 577]. – (Актуальный закон). – URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/U1300000577 (дата обращения: 01.04.2024).

Республика Казахстан. Указы. Об утверждении Стратегии достижения углеродной нейтральности Республики Казахстан до 2060: [утверждена Указом Президента РК от 2 февраля 2023 года № 121]. – (Актуальный закон). – URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/U2300000121 (дата обращения: 01.04.2024).

USAID «Энергия будущего» – Официальный сайт АО «KOREM» [Электронный ресурс]. – URL: https://vie.korem.kz/rus/investor/our_partners/USAID (дата обращения: 01.04.2024).

Официальный сайт Центра зеленых финансов МФЦА – [Электронный ресурс]. – URL: https://gfc.aifc.kz/ru/about-us (дата обращения: 01.04.2024).

Сaнсызбaевa Г.Н., Aмировa A.М Рaзвитие Киотского протоколa в РК // Вестник КазНУ. Серия экономическая 2016. №3/2 (115).

Рынок зеленых финансов в Казахстане // Международный финансовый центр «Астана». – Астана, 2023. – 23 с.

Статистика инвестиций – Официальный сайт Бюро национальной статистики [Электронный ресурс]. – URL: https://stat.gov.kz/ru/industries/business-statistics/stat-invest/ (дата обращения: 01.04.2024).

Kalkabayeva G. Потенциалы роста зеленого финансирования в Казахстане в контексте развития цифровых технологий // «Мемлекеттік аудит – государственный аудит». – 2023. – 58(1). – С. 68–79. https://doi.org/10.55871/2072-9847-2023-58-1-68-79

Ерболатова Д. О. Современное состояние «зеленого» финансирования в Казахстане // Наука без границ. – 2020. – №4 (44). – С. 95-101.

Абжалелова Ш. Р., Қожан И. У. Основные инструменты зеленого финансирования и формирование спроса в Казахстане // Qainar Journal of Social Science. – 2022. – №1(4). – Р. 76-93. https://doi.org/10.58732/2958-7212-2022-4-6-76-93.

Досжан Р. Д., Сабидуллина А. Е., Нурмагамбетова А. З., Кожахметова А. К. Зеленое финансирование в Казахстане: текущее состояние и перспективы // Economics: the strategy and practice. – 2022. – №17(4). – Р. 170-184. https://doi.org/10.51176/1997-9967-2022-4-170-184

Кайраткызы А., Хойч А., Демирал М. Ш. Зеленые финансы в контексте Казахстана: обзор рынка // Вестник университета «Туран». – 2023. – № (1). – С. 157-171. https://doi.org/10.46914/1562-2959-2023-1-1-157-171 .

Alimbaev Тurgai, Omarova Bibizhamal, Tuleubayeva Samal, Kamzayev Bekzhan, Aipov Nurmuhammed, Mazhitova, Zhanna. (2021). Ecological problems of water resources in Kazakhstan. E3S Web of Conferences. 244. 01004. 10.1051/e3sconf/202124401004.

Karthe D., Abdullaev I., Boldgiv B. et al. Water in Central Asia: an integrated assessment for science-based management. Environ Earth Sci 76, 690 (2017). https://doi.org/10.1007/s12665-017-6994-x

Charles J. Vörösmarty, Ben Stewart-Koster, Pamela A. Green, Edward L. Boone, Martina Flörke, Günther Fischer, David A. Wiberg, Stuart E. Bunn, Anik Bhaduri, Peter B. McIntyre, Claudia Sadoff, Hongxing Liu, David Stifel, A green-gray path to global water security and sustainable infrastructure // Global Environmental Change, Volume 70. – 2021. – 102344. ISSN 0959-3780. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2021.102344.

Borgomeo E., Fawzi N. A.‐M., Hall J. W., Jägerskog A., Nicol A., Sadoff C. W., et al. (2020). Tackling the trickle: Ensuring sustainable water management in the Arab region. Earth's Future, 8, e2020EF001495. https://doi. org/10.1029/2020EF001495

Dadson S., J. W. Hall, D. Garrick, C. Sadoff D. Grey, D. Whittington (2017), Water security, risk, and economic growth: Insights from a dynamical systems model, Water Resour. Res., 53, 6425–6438, doi:10.1002/2017WR020640.

Grey D., Garrick D., Blackmore D., Kelman J., Muller M., Sadoff C. 2013 Water security in one blue planet: twenty-first century policy challenges for science. Phil Trans R Soc A 371: 20120406. http://dx.doi.org/10.1098/rsta.2012.0406

Оборин М. С., Фролова Н. В., Макарова Е. М. Моделирование инвестиций на охрану окружающей среды // Сервис плюс. – 2018. – №3. – URL: https://cyberleninka.ru/article/n/modelirovanie-investitsiy-na-ohranu-okruzhayuschey-sredy (дата обращения: 02.04.2024).

Sandhu G., Weber O., Wood, M. O., Rus H. A., Thistlethwaite J. (2023). An interdisciplinary water risk assessment framework for sustainable water management in Ontario, Canada. Water Resources Research, 59, e2022WR032959. https://doi.org/10.1029/2022WR032959

Pienaar A., Brent A. C., Musango J. K., De Kock, I. H. (2017). Water resource infrastructure implications of a green economy transition in the Western Cape province of South Africa: a system dynamics approach. The South African Journal of Industrial Engineering, 28(2), 78–94. https://doi.org/10.7166/28-2-1639

Casiano Flores C., Bressers H., Gutierrez C., de Boer C. (2018), "Towards circular economy – a wastewater treatment perspective, the Presa Guadalupe case", Management Research Review, Vol. 41 No. 5, pp. 554-571. https://doi.org/10.1108/MRR-02-2018-0056

Елагин Т. М. Многосторонние банки развития как агенты в отношениях между ЕС и Азией // Российский экономический интернет-журнал. – 2020. – № 1. – С. 19.