САРЫСУ АЛАБЫНЫҢ ӨЗЕНДЕРІНІҢ ГИДРОЛОГИЯЛЫҚ РЕЖИМІН КЕҢІСТІК ЖӘНЕ УАҚЫТ ТҰРҒЫСЫНДА ТАЛДАУ ЖӘНЕ БАҒАЛАУ

Main Article Content

Жумахан Мустафаев
Әлия Қозыкеева
Унзила Шугайып
Қуаныш Абдешев
Нұржан Турсынбаев

Аңдатпа

Гидрологиялық режимнің аймақтық және жергілікті ерекшеліктерін анықтау мақсатында өзендердің орташа жылдық ағынының тенденцияларына талдау жүргізілді. Өзендегі орташа жылдық су ағынының тенденцияларын құру Microsoft Excel бағдарламасында осы мәндердің уақыттық қатарларын өңдеу арқылы жүзеге асырылады, бұл уақыттың сызықтық функциясы түріндегі регрессиялық гидрологиялық модельдерді алуға мүмкіндік береді. Бұл уақытша аспектідегі өзгерістердің бағыты мен қарқындылығын анықтауға мүмкіндік берді, оның аясында қазіргі кезеңдегі су ресурстарының динамикасын талдауға және болжауға және климаттың өзгеруі процесінде болашақты болжауға болады.

Article Details

Бөлім
Гидрология және су шаруашылығы
##submission.authorBiographies##

##submission.authorWithAffiliation##

Т.ғ.д, профессор, бас ғылыми қызметкер («География және су қауіпсіздігі институты» АҚ, Алматы, Қазақстан; z-mustafa@rambler.ru)

##submission.authorWithAffiliation##

Т.ғ.д., қауымдастырылған профессор (Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университеті университет, Алматы, Қазақстан; aliya270863@gmail.com)

##submission.authorWithAffiliation##

докторант PhD (Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университеті, Алматы, Қазақстан, Алматы, Қазақстан; Unzila8282@mail.ru)

##submission.authorWithAffiliation##

PhD, қауымдастырылған профессор (М. Әуезов атындағы Оңтүстік-Қазақстан мемлекеттік университеті, Шымкент, Қазақстан;  abdeshev.kuanysh@mail.ru;)

##submission.authorWithAffiliation##

PhD, қауымдастырылған профессор (Л.Н. Гумилев атындағы Евразия ұлттық университеті, Астана, Қазақстан; nurANT_78@mail.ru )

##submission.citations##

Озгелинова Ж. О., Джаналиева К. М., Мукаева Ж. Т., Оспан Г. Т. Природные факторы формирования и развития геосистем бассейна Сарысу // Гидрометеорология и экология, 2017.  №3. – С. 154–169.

Акпамбетова К. М., Абиева Г. Б. Географические факторы размещения речных долин на территории Центрального Казахстана //Евразийский Союз Ученых (ЕСУ), 2019. – №4 (61). – С. 26–31.

Акпамбетова К. М., Шадский Е. Е. Географический анализ гидрологической сети Центрального Казахстана. //География в школах и вузах Казахстана. – 2016. – № 3 (69). – С. 9–12.

Голубцов В. В. Определение нормы годового стока малых рек и временных водотоков засушливой зоны Казахстана. // Гидрометеорология и экология. – 2007. – №1. – С. 65–74.

Мусенова А. К. Определение ресурсов поверхностных вод малых рек в Нура–Сарысуском водохозяйственном бассейне Республики Казахстан // Гидрометеорология и экология, 2009. – №1. – С. 28–32.

Жүсіпбеков Д., Арыстанбекова Д. Сарысу алабы өзендерінің көктемгі ағындысының сипатамаларын бағалау // ҚазҰУ Хабаршысы. География сериясы, 2017. – №1 (44). – С. 89–98.

Турсунова А. А., Хазирова М. Ж. Антропогенная нагрузка на водные ресурсы Нура–Сарысуского водохозяйственного бассейна Казахстана // Сборник трудов V Международной научно–практической конференции «Актуальные научно–технические и экологические проблемы сохранения среды обитания». – Брест, 26–28 октября 2022. – Часть 2. – С. 203–208.

Ресурсы поверхностных вод СССР, Центральный и Южный Казахстан (том 13), Карагандинская область (выпуск 1). – Ленинград: Гидрометеоиздат, 1966. – 482 с.

Государственный водный кадастр, Ежегодные данные о режиме и ресурсах поверхностных вод, Республики Казахстан (том V), Бассейны рек озера Балхаш и бессточных районов Центрального Казахстана (выпуск 4) (1936–1987). – Обнинск: ВНИИИГМИ–МЦД, 1938–1989. – 258 с.

Государственный водный кадастр, Ежегодные данные о режиме и ресурсах поверхностных вод, Республики Казахстан (том V), Бассейны рек озера Балхаш и бессточных районов Центрального Казахстана (выпуск 4) (1988–2000). – Алматы, 1989–2002. – 258 с.

Государственный водный кадастр Республики Казахстан, Ежегодные данные о режиме и ресурсах поверхностных вод реки и каналы (часть1), Бассейны рек Нура и Сарысу (выпуск 8). – Алматы, 2003–2023. – 63 с.

Пособие по определению расчетных гидрологических характеристик / А. В. Рождественский, А. Г. Лобанов (ред.). Л.: Гидрометеоиздат, 1984. – 447 с.

Владимиров А. М. Гидрологические расчеты: учебн. для вузов по спец. «Гидрология суши». – Л.: Гидрометеоиздат, 1990. – 364 с.