ҚАСКЕЛЕН ӨЗЕНІ АҢҒАРЫНДАҒЫ СЫРҒЫМАЛАРДЫ ҰШҚЫШСЫЗ ҰШУ АППАРАТЫН ҚОЛДАНА ОТЫРЫП ЗЕРТТЕУ
Article Sidebar
Main Article Content
Аңдатпа
Бұл мақалада Іле Алатауы (Қазақстан) аумағындағы Қаскелең өзенінің алқабында орналасқан инфрақұрылым мен саяжайларға, сондай-ақ автомобиль жолына қауіп төндіретін сырғыма көшкін ҰҰА (ұшқышсыз ұшатын аппарат) арқылы алынған деректер негізінде зерттелді. Жоғары дәлдіктегі цифрлық биіктік үлгілері негізінде баяу қозғалатын көшкіннің морфометриялық сипаттамалары, деформация аймақтары анықталды, еңіс тұрақтылық параметрлері есептелді. Көшкін шамадан тыс суару кезінде беріктігін жоғалтатын лесс тәрізді саздарда дамитыны, жылжу жылдамдығы 59 см/жылға дейін болатыны анықталды. Тұрақтылық коэффициентін есептеу көлбеу >15° аудандар үшін критикалық күйді көрсетті. Ғаламдық навигациялық спутниктік жүйе арқылы аумақты бақылау және дренаждық жүйелер мен геогридті күшейту сияқты инженерлік шешімдерді енгізу ұсынылады. Нәтижелер таулы аймақтардағы сырғыма көшкін қаупін болжау үшін ҰҰА технологияларын интеграциялау қажеттілігін көрсетеді.
Article Details
##submission.citations##
Петров Н. Ф. Оползневые системы. Простые оползни (аспекты классификации). – Кишенев: Штиинца, 1988. – 226 с.
Гулакян К. А., Кюнтцель В. В., Постоев Г. П. Прогнозирование оползневых процессов. – Москва: Недра, 1977. – 135 с.
Иванов И. П., Тржцинский Ю. Б. Инженерная геодинамика. – СПб. Наука. –2001. – 416 с.
Трофимов В. Т., Калинин Э. В. и др. Инженерная геология России. Инженерная геодинамика территории России. – Т. 2. – Москва: Издательский дом КДУ. – 2013. – 816 с.
Cruden D. M., Varnes D. J. (1996). Landslide types and processes. In A. K. Turner & R. L. Schuster (Eds.), Landslides: Investigation and Mitigation. Transportation Research Board Special Report 247. p. 36–75.
Eltner A., Kaiser A., Castillo C., Rock G., Neugirg F., Abellán A. Image-based surface reconstruction in geomorphometry – merits, limits and developments // Earth Surface Dynamics. – 2016. – V. 4, Issue 2. – P. 359 – 389. https://doi.org/10.5194/esurf-4-359-2016
Niethammer U., James M. R., Rothmund S., Travelletti J., Joswig M. (2012). UAV-based remote sensing of the Super-Sauze landslide: Evaluation and results // Engineering Geology. – 2012. – Vol. 128. – P. 2-11. https://doi.org/10.1016/j.enggeo.2011.03.012
Zhou J., Jiang N., Li C. et al. A landslide monitoring method using data from unmanned aerial vehicle and terrestrial laser scanning with insufficient and inaccurate ground control points // Journal of Rock Mechanics and Geotechnical Engineering. – 2024. – № 16. – Р. 4125–4140.
Lu Yan et al. Monitoring small-scale mass movement using unmanned aerial vehicle remote sensing techniques // Catena. – 2024. – V. 238. – 15 April 2024, 107885. https://doi.org/10.1016/j.catena.2024.107885
DJI Matrice 300 RTK - промышленный квадрокоптер https://www.drone.com.kz/products/drony/matrice_300_rtk/
RIEGL Software News http://riegl.com
Погода и климат // URL: электронный ресурс. http://www.pogodaiklimat.ru/
Jaboyedoff M., Derron M.-H. (2020). Chapter 7 - Landslide analysis using laser scanners // Developments in Earth Surface Processes. – 2020. – V. 23. – P. 207-230. https://doi.org/10.1016/B978-0-444-64177-9.00007-2
Geirsson H., Sæmundsson Р. (2024). Chapter 13 - The role of GNSS monitoring in landslide research // GNSS Monitoring of the Terrestrial Environment. Earthquakes, Volcanoes, and Climate Change. – P. 243-255. https://doi.org/10.1016/B978-0-323-95507-2.00012-8
Kemal Özgür Hastaoğlu, Yavuz Gül, Fatih Poyraz, Burak Can Kara (2019). Monitoring 3D areal displacements by a new methodology and software using UAV photogrammetry // International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation. – V. 83, November 2019. https://doi.org/10.1016/j.jag.2019.101916
J. Michael Duncan, Stephen G. Wright, Thomas L. Brandon. Soil Strength and Slope Stability // Wiley, October, 2014. – 336 p.
Оползень в Алматы: как выглядит место ЧП с высоты // URL: электронный ресурс. https://informburo.kz/novosti/opolzen-v-almaty-kak-vyglyadit-mesto-cp-s-vysoty
Жителей эвакуируют в безопасное место из-за сошедшего оползня в Алматинской области // URL: электронный ресурс. https://www.caravan.kz/news/zhitelejj-ehvakuiruyut-v-bezopasnoe-mesto-izza-soshedshego-opolznya-v-almatinskojj-oblasti-992041/